Wat is de rode draad in de werken van David van Reybrouck? Filosoof Marcel Becker gaat ernaar op zoek tijdens een avond met de Belgische auteur aan de Radboud Universiteit. ‘Van Reybrouck geeft het woord aan de mensen.’ De geschiedenis laat zich op veel manieren vertellen, Van Reybrouck kiest voor de echte mensen, elk met hun eigen verhaal. Dit constateert filosoof Marcel Becker, volgende week gespreksleider bij een debatavond met de auteur die faam geniet met zijn kloeke geschiedwerken over de kolonisatie van Kongo en de vrijheidsstrijd in Indonesië. Zijn handelsmerk: getuigenissen van mensen die puttend uit hun geheugen kleur geven aan de geschiedenis. De verhalende geschiedschrijving van Van Reybrouck is niet zonder problemen. Zo wijzen historici op gebrekkige geheugens en sturende interviewers die de ‘oral history’ onbetrouwbaar maken. Dat verwijt treft ook Van Reybrouck, maar Becker zit niet in het koor van de grootste criticasters. ‘Hij brengt de verhalen die hij optekent nooit zonder onderliggende feiten. Bovendien zijn de historici het wel eens dat de geschiedschrijving nooit neutraal kan zijn.’ Kracht van verhalen Becker heeft in zijn eigen onderzoek aandacht besteed aan narratieve technieken, en noemt de voordelen van het optekenen van verhalen. ‘Van Reybrouck maakt levendig wat voor veel mensen afstandelijk is.’ En hij geeft de lezer te denken over de veelheid aan perspectieven: aan de ene kant het verhaal van de hardwerkende ondernemer in Java wiens levenswerk is vernietigd door jongeren die met geweld zijn zaak terroriseren. En daarnaast het verhaal van de vrijheidsstrijders die de witte dominantie meer dan beu zijn. Deze veelkleurigheid kan de lezer achterlaten in verwarring, beseft Becker. ‘De indruk kan bestaan dat je het zelf maar moet uitzoeken, maar ik benadruk liever de kracht die in de verhalen schuilgaat, de tragiek ervan. Er is nooit één verhaal. Uit elk oprecht verhaal licht een deel van de waarheid op.’ Van Reybrouck is een omnivoor, die puttend uit verschillende vakgebieden publiceert over zaken als de gebrekkige democratie, het kolonialisme en – meest recent – de klimaatcrisis. Als rode draad in het werk ziet Becker het verhaal van gewone mensen. Die verhalen bieden volgens Van Reybrouck zowel een oplossing voor de vermolmde democratie als voor de klimaatcrisis. ‘En zo ook geeft hij in zijn geschiedschrijving een stem aan de burger.’ Kolonialisme in het werk van David van Reybrouck | Onder leiding van Marcel Becker gaan studenten in debat | Radboud Reflects, donderdag 15 september, 20.00 – 21.30 | Collegezalencomplex Foto via Wikimedia