Boeken staan centraal in de maand van de spiritualiteit, die in Nijmegen wordt ingeluid met de Nacht van de Mystiek, in het teken van de liefde. Een ongrijpbare grootheid, illustreert Marc De Kesel met boek Stilte van de Japanse schrijver Shusako Endo. Stilte handelt over de Portugese monnik Rodrigo die in Japan van de 17de eeuw op zoek gaat naar zijn vroegere mentor, Cristóvão Ferreira. Die zou volgens geruchten onder druk zijn katholieke geloof hebben ingeruild voor het boeddhisme. Als ze elkaar uiteindelijk ontmoeten, ontdekt Rodrigo dat Ferreira het christendom inderdaad vaarwel heeft gezegd, waarin Rodrigo hem zal volgen. Op grond van tal van interviews met de auteur, weet De Kesel dat de roman geen pleidooi is voor geloofsafval. ‘Hij vindt zijn eigen boek een zeer christelijk boek. Juist het niet gaat over vinden, maar over zoeken.’ Geloof is geen vinden, we zijn allemaal op pad, zo vat Marc De Kesel het samen. De Kesel is een van de twee directeuren van het Titus Brandsma Instituut, organisator van de Nacht van de Mystiek op 25 januari. Volgens hem is het geloven meer dan een zoektocht naar een graal. ‘We willen tegenwoordig te snel een antwoord op onze vragen. Dat gaat voorbij aan de kritische reflectie op ons geloof, die ook in religie zit. We zijn op pad. Uiteindelijk zijn we allemaal krabbelaars op zoek naar een hemel. Maar denk vooral niet te gemakkelijk dat je die hebt gevonden.’ Problematische liefde ‘Wie denkt zijn wolk te hebben gevonden heeft slecht nagedacht’, zo borduurt De Kesel voort op de mystieke traditie. In die traditie is ook het liefdesbegrip problematisch. ‘Het is heel moeilijk om hier goed over na te denken. De roze wolk waarin het begrip zit opgesloten, belemmert ons zicht erop. Mensen verstaan er verschillende dingen onder.’ Aan de polen van het begrip staan twee grootheden die elkaar uitsluiten, aldus De Kesel: de liefdeshunker, en de bevrediging van die hunker. De christelijke traditie is gebouwd op het verhaal van de vervulde liefde, God is daarin immers gelijk aan liefde, ‘als vervulling van al het verlangen waarmee de mensen zijn begaan’. De Kesel plaatst daartegenover graag de mystieke denkers, die al vanaf de derde eeuw de vervulling van het volmaakte rijk hebben gecorrigeerd. ‘De mens is een onvervuld verlangen, ook in de liefde staat de droom van het volmaakte naast het onrustige zoeken. Het succes van de liefde is niet dat je die hebt gevonden, ze is net als de geloofstwijfel in Stilte een vraag zonder antwoord.’ Nacht van de Mystiek. Vrijdag 25 januari, 20.00 uur. Stadsschouwburg Nijmegen. Kosten: €27,50,-. Leden van Radboud Recharge betalen €20,- . Stuur een mail aan recharge [at] ru.nl om de kortingscode te ontvangen. Nog geen lid van Radboud Recharge? Meld je nu aan. Het Titus Brandsma Instituut organiseert enkele lezingen over de liefde. Dinsdag 22 januari, 15.30 -17.00 uur: Origines on Love. Door Christian Hengstermann (Universität Münster). Dinsdag 12 februari, 15.30 -17.00 uur: Hadewijch en de liefde. Door Veerle Fraeters (Ruusbroecgenootschap, Antwerpen). Beide lezingen: Radboud Universiteit, Erasmusgebouw E 2.21. Aanmelden via deze link.