Nu de wereld weer langzaam opengaat, zullen we weer meer gaan reizen voor werk en vakantie. Milieukundige Joyce Bosmans legt uit hoe we onze milieuvoetafdruk zoveel mogelijk kunnen beperken. Dat onze zomers heter worden en onze winters zachter, hebben we inmiddels gemerkt in Nederland. ‘Studies laten zien dat de gemiddelde temperatuur en de kans op zomerse hittegolven toenemen. De gemiddelde temperatuur in de nacht stijgt daarbij nog iets harder’, vertelt milieuwetenschapper Joyce Bosmans. Met name dat laatste heeft veel invloed op ons comfort. Resultaat? We schaffen massaal airconditioners aan. ‘Vorig jaar kwam ik een Finse studie tegen waaruit bleek dat er nu net zoveel elektriciteit nodig is voor alle airco’s ter wereld als dat er nu ligt aan zonnepanelen. Het is mooi dat er meer zonnestroom komt, maar aangezien de vraag naar airco’s zoveel groeit, zal veel zonnestroom in theorie dus op kunnen gaan in airco’s. Het energieprobleem wordt hiermee niet opgelost.’ Energievraag blijft stijgen Bosmans onderzoekt aan de Radboud Universiteit de milieukundige impact van hernieuwbare energiebronnen, zoals zonneparken en windmolenparken. Ze berekent bijvoorbeeld de mate waarin zonneparken wereldwijd bijdragen aan de vermindering van broeikasgasuitstoot als je daarbij meeneemt hoe ze worden geproduceerd, hun plaats, tijd en soort. ‘In onze nieuwste studies hebben we kunnen bevestigen dat zonneparken en windmolens altijd groener zijn dan de huidige schoonste vormen van fossiele energieopwekking, zelfs nu de meeste zonnepanelen nog worden geproduceerd door middel van fossiele energie.’ Maar de reden dat we een klimaatprobleem hebben, is dat onze energievraag maar blijft stijgen, aldus Bosmans. ‘Nederland is vergeleken met de rest van de wereld een relatief rijk land, waardoor onze energievraag relatief hoog is. Als je bijvoorbeeld kijkt naar vakanties: Veel Nederlanders vinden het normaal om meerdere keren per jaar op vakantie te gaan en te vliegen naar verre bestemmingen.’ Wereldwijd wordt ongeveer 5% van de uitstoot veroorzaakt door vakanties. Zelf bijdragen ‘Op onze onderzoeksafdeling proberen we zoveel mogelijk met de trein te gaan als we bijvoorbeeld een conferentie hebben binnen Europa. En als we dan tóch moeten vliegen, gooien we alle vluchten van de afdeling op een grote hoop en compenseren we dat in één keer. Mijn collega-onderzoeker Kiane de Kleijne heeft eens in samenwerking met Optimal Planet uitgezocht welke manier van compenseren het meest oplevert en we kwamen uit op het Fair Climate Fund, omdat deze organisatie zelf kleine projecten financiert in ontwikkelingslanden, bijvoorbeeld om mensen schoner te laten koken en ontbossing tegen te gaan. Deze projecten zouden zonder deze hulp niet zijn uitgevoerd, hun financiële ondersteuning voegt dus echt iets toe.’ Daarnaast concludeerde De Kleijne dat een directe vlucht de voorkeur heeft. Als je zelf wil bijdragen aan de vermindering van de CO2-uitstoot, kun je het beste je eigen energievraag onder de loep nemen. ‘Vlieg je bijvoorbeeld veel? Probeer dan te zoeken naar alternatieve vormen van transport. Vlieg je niet veel, maar eet je bijvoorbeeld veel vlees of woon je in een oud huis met slechte isolatie? Dan is op die vlakken veel te winnen. Persoonlijk vind ik de CO2-calculator van Milieucentraal een goede bron om uit te rekenen wat je eigen voetafdruk is.’ Maar grote vermindering van CO2-uitstoot is niet te realiseren door alleen individuele acties. Daarvoor is ook grootschalig beleid nodig. ‘Ik denk dat je aan de ene kant als burger in je consumeerpatroon wel druk kunt zetten op de producenten (oftewel, zonder vraag zal er ook geen productie meer zijn), maar volgens mij is er tegelijkertijd nog niet genoeg momentum onder burgers om dat echt op grote schaal te bereiken, althans niet op korte termijn. Naast hun rol in het verminderen van hun broeikasgasuitstoot, hebben de overheid en bedrijven ook de verantwoordelijkheid om burgers te informeren zodat iedereen de beste keuzes kan maken.’ Je vakantie compenseren Ga je op vakantie deze zomer? Dan is het de groenste optie om niet met het vliegtuig te gaan. Om te weten te komen hoeveel uitstoot je vakantie veroorzaakt, kun je kijken op de website van Milieucentraal. Ook kun je er lezen hoe je de uitstoot van je vakantie kunt compenseren. Dit kan op verschillende manieren, zoals bomen planten, fossiele energie door schone vervangen en investeren in energiebesparende projecten. Lees hier meer informatie over hoe je op een goede manier kunt compenseren. Foto: Nick Fewings via Unsplash.