Bij de presentatie van haar boek over de geschreven en ongeschreven regels in de Tweede Kamer kreeg auteur Carla Hoetink de handen op elkaar van Kamervoorzitter Arib. De commissie die binnenkort rapporteert over een nieuw Kamerreglement zal het boek van Hoetink ter harte nemen, aldus de verwachting van Arib.Vorige week werd op het Binnenhof het boek Macht der gewoonte gepresenteerd, de publieksuitgave van het proefschrift waarop Carla Hoetink dit jaar promoveerde. De historica werd door Kamervoorzitter Khadija Arib geprezen om haar ‘boeiende en vlot geschreven geschiedschrijving’ van de cultuur van de Tweede Kamer, ‘waarin Hoetink goed laat zien dat verandering (hiervan) een lange adem vergt’.Om die verandering draait het in de uitputtende studie van Hoetink. Rondom de verdediging van haar proefschrift in maart dit jaar verhaalde Hoetink van een wel erg complex bouwwerk van regels, gewoontes en structuren, wat een drempel kan opwerpen voor minder gestudeerde politici die een plaats in de Kamerbankjes ambiëren. Een Jan Schaeffer is helaas een uitzondering, zo memoreerde zij deze onconventionele arbeider-politicus van PvdA-huize. Bij de presentatie van haar boek konden de twee sprekers de complexiteit alleen maar bevestigen.Den Haag versus BrusselIn haar lofrede bij de boekpresentatie noemde GroenLinks’er Kathalijne Buitenweg – zij maakte een overstap van Brussel naar Den Haag - haar rol als volksvertegenwoordiger in Brussel ‘makkelijker te begrijpen en te spelen’ dan vanuit de oppositiebankjes op het Binnenhof. Maar een verandering van de formele regels noemde ze niet nodig. Kamervoorzitter Arib hield zich in haar rede hierover op de vlakte: ze verwees naar de commissie die het Reglement van Orde moet moderniseren. Commissievoorzitter Van der Staaij zal volgens haar het boek van Hoetink ‘met rode oortjes’ gaan lezen.Hoetink zelf hoopt het van harte, zo vertelt ze een paar dagen na de presentatie. Ze bespeurde bij de feestelijkheden bij de presentatie een zekere veranderingsgezindheid, bijvoorbeeld bij DENK-Kamerlid Selçuk Öztürk, die voor alle drie de leden van zijn fractie in de Tweede Kamer een boek had besteld. Weliswaar is Hoetink voor meer theater in het debat en voor een soepel meebewegen met politiek-maatschappelijke veranderingen, maar ze verwerpt al te gemakzuchtige pleidooien dat het allemaal anders moet. ‘De geschiedenis leert dat de strategie van DENK om dit te bereiken door vanaf de zijlijn alleen maar boe te roepen niet werkt.’Hoetink verwijst naar de Franse president Macron, die onlangs een boeroeper in zijn gehoor ("Manu!") op zijn nummer zette. Pas als je de mores eerbiedigt door mij aan te spreken als president en je respectvol weet te gedragen, zei Marcon met zoveel woorden, kun je eens gaan nadenken hoe je op een dag de revolutie wilt leiden. Het is ook de aanbeveling van Hoetink: zonder kennis van de regels kun je geen verandering op gang brengen. ‘En daar zitten altijd grenzen aan. Met té rigoureuze stappen tast je het wezen van het parlement zelf aan.’Carla Hoetink | Macht der Gewoonte | Uitgeverij Vantilt