Cliënten in de zorg hebben behoefte aan behandeling op maat, concluderen steeds meer zorgprofessionals en onderzoekers, waaronder wetenschappers aan de Radboud Universiteit. Onder leiding van pedagogisch wetenschapper Anna Lichtwark-Aschoff werken onderzoekers, professionals én cliënten samen aan iamYu. Met deze innovatieve app, gepland voor begin 2021, kunnen cliënten meten wat zij zélfbelangrijk vinden, zicht krijgen op hun eigen veranderproces en zo inspraak krijgen in hun eigen behandeltraject. Lange tijd hadden zorgcliënten het gevoel dat hun diagnose wel werd behandeld, maar dat zij te weinig als individu werden gezien. Wetenschappers voerden Randomized Controlled Trials uit – het testen van een bepaalde behandelmethode en die vergelijken met een controlegroep – om voor iedere diagnose een passende interventie te vinden. Deze resultaten werden vastgelegd in protocollen waarna zorgprofessionals ze in praktijk dienden te brengen. Het aantal succesvolle behandelingen stagneerde; cliënten verspilden tijd, geld en energie aan verschillende behandelingen, terwijl therapeuten gefrustreerd raakten door het middelmatige effect van hun inspanningen. Sinds enkele jaren groeit de populariteit van behandeling op maat als alternatief voor de one size fits all-aanpak. In deze benadering wordt de behandeling afgestemd op de individuele behoeftes van de cliënt. Uiteindelijk gaat het erom het dynamisch veranderproces van cliënten goed te begrijpen om daar vervolgens goed op in te kunnen spelen. Dagboek ‘Daarvoor zijn instrumenten nodig en met iamYu bieden we zo’n instrument’, vertelt Lichtwark-Aschoff over de app die in eerste instantie is bedoeld voor de jeugdzorg. ‘Als in een dagboek kunnen jongeren beschrijven hoe het met ze gaat en waar ze behoefte aan hebben. De een heeft voldoende slaap nodig om zich goed te voelen, terwijl de ander gebaat is bij veel beweging.’ Als bepaalde behandelmethoden, zoals gesprekstherapie, dan niet aanslaan, kunnen professionals ingrijpen. Bovendien helpt de app om het verloop van het traject op korte termijn te voorspellen. Bij mentale problemen, depressie bijvoorbeeld, vinden negatieve veranderingen, een inzinking of terugval, plotseling plaats. ‘Toch toont ons onderzoek dat zulke veranderingen zich wel degelijk laten aankondigen. Professionals kunnen dit soort early warning signs registreren en actie ondernemen.’ Vooralsnog zijn dat ingrepen tijdens de therapiesessies. ‘Maar in de toekomst kun je ook denken aan micro-interventies, een therapeut die tussentijds contact opneemt met de cliënt op momenten dat het slecht dreigt te gaan.’ Spannende tijden Zowel zorgprofessionals als cliënten zijn enthousiast over de aanstaande app. ‘Cliënten zeggen: ‘’Had ik dat maar eerder gehad’’, terwijl professionals toejuichen dat ze eindelijk een tool hebben om het behandelingsproces nauwkeurig te monitoren.’ Lichtwark-Aschoff en collega’s hopen ook te profiteren van de data die op deze manier beschikbaar komen. Via zogeheten n = 1 studies – onderzoek waar slechts één onderzoeksobject, in dit geval één zorgcliënt, wordt onderzocht – kunnen ze veel gedetailleerde informatie vergaren. Daarbij is het nog steeds mogelijk om algemene principes te formuleren door resultaten uit n = 1 studies te combineren. Het samenwerkingsproject tussen cliënten, zorgprofessionals en wetenschappers is genomineerd voor de Medische Inspirator prijs. Voor Lichtwark-Aschoff een bevestiging dat er iets aan het veranderen is zowel in de zorg als in de wetenschap. ‘Toen ik tien jaar geleden promoveerde was er geen animo voor resultaten op basis van n = 1 studies. Randomized Controlled Trials voerden de boventoon. ‘Inmiddels haken steeds meer mensen in, waardoor de verschillende initiatieven elkaar versterken. Het zijn exciting times.’ Beeld: Pexels via Pixabay.